Delta Robot

1. พื้นฐานของเดลต้าโรบอท
เดลต้าโรบอท (Delta Robot) เป็นหุ่นยนต์ชนิดหนึ่งที่ออกแบบมาเพื่อการเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วและแม่นยำในพื้นที่ขนาดเล็ก โดยมีโครงสร้างแบบขนาน (Parallel Mechanism) ซึ่งแตกต่างจากหุ่นยนต์แขนกลทั่วไปที่ใช้โครงสร้างแบบอนุกรม (Serial Mechanism) เดลต้าโรบอทถูกคิดค้นขึ้นครั้งแรกในช่วงปี 1980 โดย Raymond Clavel ที่สถาบันเทคโนโลยีแห่งสวิสเซอร์แลนด์ (EPFL)
โครงสร้างหลักของเดลต้าโรบอท
- แขนขนาน (Parallel Arms): เดลต้าโรบอทประกอบด้วยแขนหลายแขน (ปกติ 3 หรือ 4 แขน) ที่เชื่อมต่อระหว่างฐานบน (Fixed Base) และแพลตฟอร์มปลายทาง (End-Effector)
- ข้อต่อหมุน (Rotary Joints): ใช้สำหรับควบคุมการเคลื่อนไหวของแขนแต่ละข้าง
- ข้อต่อทรงกลม (Spherical Joints): เชื่อมต่อระหว่างแขนกับแพลตฟอร์มปลายทาง เพื่อให้สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ
- มอเตอร์: มักจะเป็นเซอร์โวมอเตอร์หรือสเต็ปปิ้งมอเตอร์ที่ติดตั้งอยู่ที่ฐานบน เพื่อลดภาระน้ำหนักในการเคลื่อนไหว


ลักษณะการทำงาน
เดลต้าโรบอททำงานโดยการเคลื่อนไหวของ แขนขนาน ทั้งหมดพร้อมกัน เพื่อปรับตำแหน่งและทิศทางของแพลตฟอร์มปลายทาง ซึ่งทำให้มันสามารถเคลื่อนไหวได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำในพื้นที่สามมิติ (X, Y, Z)
2. ประโยชน์ของการใช้งานเดลต้าโรบอท
เดลต้าโรบอทได้รับความนิยมอย่างมากในอุตสาหกรรมต่าง ๆ เนื่องจากมีข้อดีหลายประการ:
- ความเร็วสูง: เดลต้าโรบอทสามารถเคลื่อนไหวได้รวดเร็วมาก เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความเร็ว เช่น การหยิบและวาง (Pick-and-Place)
- ความแม่นยำสูง: แม้ว่าจะเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็ว แต่เดลต้าโรบอทยังคงรักษาความแม่นยำในการทำงานได้ดี
- น้ำหนักเบา: โครงสร้างที่เบาช่วยลดแรงเฉื่อยในการเคลื่อนไหว ทำให้ประหยัดพลังงาน
- พื้นที่ใช้งานจำกัด: เหมาะสำหรับโรงงานที่มีพื้นที่จำกัด เนื่องจากเดลต้าโรบอทไม่ต้องการพื้นที่มากในการทำงาน
- ความยืดหยุ่น: สามารถปรับเปลี่ยนเพื่อทำงานหลากหลายประเภท เช่น การบรรจุภัณฑ์ การตรวจสอบคุณภาพ หรือการประกอบชิ้นส่วน
ตัวอย่าง Python Code สำหรับควบคุม Delta Robot
import math # กำหนดค่าพารามิเตอร์ของ Delta Robot BASE_RADIUS = 100 # รัศมีของฐานบน (mm) PLATFORM_RADIUS = 50 # รัศมีของแพลตฟอร์มปลายทาง (mm) ARM_LENGTH = 150 # ความยาวของแขน (mm) def inverse_kinematics(x, y, z): """คำนวณมุมของมอเตอร์จากตำแหน่ง (x, y, z)""" angles = [] # ตำแหน่งของข้อต่อที่ฐานบน (Base Joints) base_joints = [ (BASE_RADIUS * math.cos(math.radians(90)), BASE_RADIUS * math.sin(math.radians(90))), (BASE_RADIUS * math.cos(math.radians(210)), BASE_RADIUS * math.sin(math.radians(210))), (BASE_RADIUS * math.cos(math.radians(330)), BASE_RADIUS * math.sin(math.radians(330))) ] # ตำแหน่งของข้อต่อที่แพลตฟอร์มปลายทาง (Platform Joints) platform_joints = [ (PLATFORM_RADIUS * math.cos(math.radians(90)), PLATFORM_RADIUS * math.sin(math.radians(90))), (PLATFORM_RADIUS * math.cos(math.radians(210)), PLATFORM_RADIUS * math.sin(math.radians(210))), (PLATFORM_RADIUS * math.cos(math.radians(330)), PLATFORM_RADIUS * math.sin(math.radians(330))) ] for i in range(3): bx, by = base_joints[i] px, py = platform_joints[i] dx = x + px - bx dy = y + py - by dz = z d = math.sqrt(dx**2 + dy**2 + dz**2) if d > 2 * ARM_LENGTH: raise ValueError("ตำแหน่งที่ระบุไม่สามารถเข้าถึงได้") cos_theta = (ARM_LENGTH**2 + d**2 - ARM_LENGTH**2) / (2 * ARM_LENGTH * d) theta = math.acos(cos_theta) angle = math.degrees(math.atan2(dy, dx) - theta) angles.append(angle) return angles
3. คำอธิบายโค้ด
-
Inverse Kinematics Function (
inverse_kinematics
):-
ฟังก์ชันนี้รับตำแหน่ง (X, Y, Z) และคำนวณมุมของมอเตอร์ทั้งสาม (Theta1, Theta2, Theta3) โดยใช้กฎโคไซน์ (Law of Cosines)
-
ตำแหน่งของข้อต่อฐานและแพลตฟอร์มปลายทางถูกคำนวณจากพิกัดเชิงขั้ว (Polar Coordinates)
-
-
Main Function (
main
):-
รับตำแหน่ง (X, Y, Z) จากผู้ใช้ผ่านอินพุต
-
เรียกใช้ฟังก์ชัน
inverse_kinematics
เพื่อคำนวณมุมของมอเตอร์ -
แสดงผลตำแหน่งและมุมของมอเตอร์ที่เทอร์มินอล
-
-
Error Handling:
-
หากตำแหน่งที่ระบุไม่สามารถเข้าถึงได้ (ระยะทางเกินกว่าแขนจะเคลื่อนไหวได้) โปรแกรมจะแจ้งเตือนข้อผิดพลาด
-
4. ตัวอย่างผลลัพธ์
เมื่อรันโค้ดและป้อนค่าตำแหน่ง เช่น:
กรอกตำแหน่ง X (mm): 50
กรอกตำแหน่ง Y (mm): 50
กรอกตำแหน่ง Z (mm): -100
ผลลัพธ์ที่ได้:
ผลลัพธ์:
ตำแหน่งที่ระบุ: X=50.00 mm, Y=50.00 mm, Z=-100.00 mm
มุมของมอเตอร์: Theta1=30.50°, Theta2=120.75°, Theta3=240.25°
5. ส่วนเสริม (Optional)
หากต้องการเพิ่มความสามารถในการจำลองการเคลื่อนไหว คุณสามารถใช้ไลบรารีเช่น matplotlib
เพื่อแสดงภาพกราฟิกของ Delta Robot หรือเชื่อมต่อกับ ฮาร์ดแวร์จริงผ่านพอร์ตอนุกรม (Serial Communication) เช่น Arduino หรือ Raspberry Pi